Bilindiği üzere, Başkanlığımızın taşra teşkilatında verdiği din hizmetlerinin denetimi, il ve ilçe müftülüklerine bağlı olarak görev yapan murakıplarla yerine getirilirken, 13.07.2010 tarihinde yürürlüğe giren 6002 Sayılı Kanunla murakıplık görevinin kademeli olarak iptal edilmesi ve bu görevin, aynı kanunun 12. maddesine göre vaizlere yaptırılması düşünülmüş ancak, takriben bir yıllık süre içerisinde bu uygulamanın doğru olmayacağı değerlendirilerek, 653 Sayılı KHK.’nin 10’uncu maddesiyle 400 yeni kadro ile beraber murakıplık görevi yeniden ihdas edilmiştir.

Yeni teşkilat kanunu ile, müezzin kayyımlık, imam-hatiplik, Kuran kursu öğreticiliği ve vaizlik kariyer meslek haline getirilmiş ancak, murakıplık kademeli olarak iptal edileceği düşünüldüğü için bu kanunda herhangi bir düzenlemeye gidilmemiş ve başkanlık personelinin tamamının özlük hakları ve mali durumlarında iyileştirmeler yapılırken, murakıplar için herhangi bir iyileştirme yapılmamıştır. (Örnek olarak İl Müftü Yardımcısı, İlçe Müftüsü, Eğitim Görevlisi ve mesleği ile ilgili yüksek öğrenim mezunu olup Vaiz kadrosuna atananların tazminatları %175’ine yükseltilmiş, şube müdürleri ve vaizlerle eşdeğer kadro olan murakıpların tazminatları ise din hizmetleri sınıfına dâhil kadrolarda bulunan imam-hatip ve müezzin kayyımlarla aynı tutularak % 95 kapsamında değerlendirilmiştir.)

Yeni Teşkilat Kanunu çerçevesinde yayımlanan, D.İ.B. Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 18’inci maddesinin 1/ç bendine göre murakıpların atama usulü, Diyanet merkez ve taşra teşkilatında üst düzey görevlerde bulunan personelle birlikte, İnsan Kaynakları Genel Müdürünün teklifi üzerine Başkan onayı ile yapılacağı hükme bağlanmış, aynı yönetmeliğin 32/1-b maddesine göre de murakıp, İşletme müdür yardımcısı, şube müdürü, yayınevi satış müdürü, vaiz ve cezaevi vaizi ile eşdeğer kadro olarak kabul edilerek 2. Kademede yer almıştır.

Sayıları yüz bini aşan Diyanet taşra teşkilatındaki hizmetlerinin denetiminin artık bir ihtiyaç olduğu ve murakıplığın yeniden ihdasını sağlayan son 653 Sayılı KHK. ile, şimdiye kadar sadece cami hizmetlerini denetleyen bir murakıp anlayışından, “.. İl ve ilçe müftülüklerine bağlı olarak taşra teşkilatında Başkanlıkça yürütülen hizmetlerin denetimiyle görevli..” murakıp anlayışına geçildiği anlaşılmaktadır.

Ancak, bütün Devlet kurumları yaptıkları mevzuat değişiklikleri ile, çalıştırdığı personelin çalışma şartları, idari, mali ve özlük haklarının iyileştirilmesini amaçladığı gibi, Başkanlığımızda taşra teşkilatında yürüttüğü hizmetleri en iyi şekilde denetleyebilmesi için çalıştırdığı denetim elemanlarının çalışma şartları, idari, mali ve özlük haklarında gerekli iyileştirmeleri yapması haklı bir beklenti oluşturmaktadır. M.E.B.lığı ve Maliye Bakanlığı gibi diğer Devlet kurumlarının örneklerinden de hareket edilerek (İlköğretim Müfettişi/Eğitim Müfettişi/Denetmeni ile Vergi Denetmeni/Müfettişliği düzenlemeleri), yıllarca bir müfettiş gibi hizmet ettiği halde, denetlediği memurların çoğundan daha az bir ücret alan murakıpların hak ettikleri statü ve unvana kavuşturulmaları, denetim, inceleme, soruşturma ve ön inceleme gibi belli bir uzmanlık gerektiren Başkanlık hizmetlerinin zamanında, yerinde etkin ve verimli bir şekilde yapılmasını da sağlayacaktır.

Başkanlığımızın, İl Milli Eğitim Müdürlüklerindeki Eğitim Müfettişliği veya Eğitim Denetmenliği örneklerini de değerlendirerek, İl Müftülüklerine bağlı İl Teftiş Kurulu veya İl Denetim Başkanlığı oluşturulması ve mevcut murakıpların Müftülük Müfettişi veya Müftülük Denetmeni unvanı verilmek suretiyle statü, özlük ve mali haklarında iyileştirmeler yapılmalıdır.

666 Sayılı KHK ile memurların çoğunluğunun ek ödeme oranları tatmin edici olarak düzenlendiği halde Kadroları Din Hizmetleri Sınıfında yer alan personelden Vaiz ve eğitim görevlisi kadrolarında bulunanlar için 66 puan ve diğer kadrolarda bulunanlar için ise 65 puan olarak düzenlenmiştir. Bu durumda Diyanet İşleri Başkanlığı’nın %95’ ini oluşturan İmam-Hatip, Müezzin Kayyım, Kuran Kursu Öğreticisi, Vaiz Ve Murakıp kadrosunda yer alanlar 666 sayılı KHK ile getirilen avantajlardan yararlanamamış olmaktadırlar. Bu nedenle ek ödeme oranları hiç değilse 25 puan arttırılarak diğer personele sağlanan ek ödeme oranına yaklaşılmış olacaktır.

Diyanet İşleri Başkanlığı merkezinde çalışan personele Diyanet İşleri Başkanlığı Teşkilat Kanunu’nda ön görülen zam ve tazminatlar genelde tavan rakamdan ödeme yapılacak şekilde düzenlendiği halde, Din hizmetleri tazminat bölümünde bu uygulama aşağı çekilerek İl Müftü Yardımcıları için yüzde 170, Eğitim Görevlileri için (ihtisas) yüzde 145, Vaizler ve diğer personel için yüzde 125 olarak uygulanmaktadır.

Bu kategoride yer alan bütün sınıflar için Din Hizmetleri Tazminatı’ nın kanunun imkan tanıdığı yüzde 175 üzerinden ödenmesi konusunda düzenleme yapılmalıdır.

Bilindiği üzere, 666 sayılı “Kamu Görevlilerinin Mali Haklarının Düzenlenmesi Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname” 02/11/2011 tarihinde resmi gazetede yayımlanmıştır. Söz konusu KHK kamu görevlileri arasındaki ücret dengesizliğinin giderilmesi maksadıyla çıkarılmış olmasına rağmen; aşağıda arz ve izah edilen sebeplerle, Diyanet İşleri Başkanlığı personelinden, Kararnameye ekli (I) SAYILI CETVEL’in 6. sırasının (a) bendinde yer alan “vaiz ve eğitim görevlileri” ile (b) bendinin kapsamına giren murakıpların mali haklarında emsallerine uygun olarak gerekli düzenleme yapılmadığı anlaşılmıştır.

Diyanet İşleri Başkanlığı mevzuatında “il müftü yardımcısı, ilçe müftüsü, eğitim görevlisi, vaiz, murakıp ve müdürler birbirine yakın ve eşdeğer kadrolar olarak düzenlenmiştir. Bu kadrolarda istihdam edilecek personelin mesleğe girme şartları konusunda da birbirine yakın düzenlemeler söz konusudur. Eğitim görevlileri ve vaizlerin mesleğe girebilmeleri için ilçe müftülüğünde olduğu gibi dört yıllık dini yüksek öğrenimin yanında Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından açılan ihtisas kursunu (30 ay süreli) bitirmeleri ya da ilahiyat alanında doktora yapmaları gerekmektedir.

Diğer taraftan eğitim görevlileri ve vaizler, 657 sayılı Kanunun “Din Hizmetleri Tazminatı” bölümünde diğer din hizmetleri personelinden ayrılarak “a) İl müftü yardımcısı, ilçe müftüsü, eğitim görevlisi ve mesleğiyle ilgili yüksek öğrenim mezunu olup “vaiz” kadrosunda bulunanlar” şeklinde il müftü yardımcıları ve ilçe müftüleriyle aynı kategoride yer almaktadır.

Öte yandan eğitim görevlileri, müftü ve vaiz yetiştirmek üzere açılmış olan eğitim merkezlerinde görev yapmakta, murakıplar taşrada il müfettişliği görevini ifa etmektedirler. Ancak ek ödeme oranları vaiz ve eğitim görevlisi kadrolarında bulunanlar için % 66, murakıplar için % 65 (bu oran imam-hatip ve müezzin kayyım gibi diğer personel için de aynıdır) olarak belirlenmiştir. Ek ödeme oranı ilçe müftüsü ve şube müdürleri için ise %170 olarak belirlenmiştir.

Halen yürürlükte bulunan “Din Hizmetleri Tazminatı” da il müftü yardımcısı ve ilçe müftüleriyle aynı grupta yer almalarına rağmen eğitim görevlisi ve vaizler için % 125 olarak düzenlenmiştir. Kanuni üst sınırı % 175 olan din hizmetleri tazminatı, il müftü yardımcıları ve ilçe müftüleri için ise yüzde 170 olarak uygulanmaktadır.

Eğitim görevlisi, vaiz ve murakıp kadrolarında istihdam edilen personelin mağduriyetlerinin önlenmesi, mali haklarının korunması ve nitelikli elamanların istihdamında sıkıntı yaşanmaması maksadıyla tazminat ve ek ödemelere ilişkin iyileştirici düzenleme yapılmalıdır.

İlahiyat ön lisans programını bitiren Diyanet İşleri Başkanlığı çalışanlarına sınavsız lisans tamamlama hakkı tanınmalıdır. Bu hak verilemiyorsa kontenjanın artırılması sağlanmalıdır.

Diyanet İşleri Başkanlığı bünyesinde yaklaşık 25 bin ilahiyat ön lisans programı mezunu çalışan mevcuttur. Kurumumuz çalışanlarının eğitim seviyesinin yükseltilmesi açısından ön lisans mezunu çalışanlara Sağlık Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı ve İç İşleri Bakanlığı’nda olduğu gibi sınavsız lisans tamamlama hakkının tanıması ve İLİTAM programı kontenjanının yükseltilmesi sağlanmalıdır.

Diyanet İşleri Başkanlığı halen boş kadrolarını doldurmak için din hizmetini sunan personel alımı gerçekleştirmekte, görevin önemine binaen lise, ön lisans ve lisans düzeyinde personel alınmaktadır. Göreve başlayan personele verilen eğitim yetersiz kalmaktadır. Ülke genelinde din hizmetinin kaliteli personelle etkin bir şekilde sağlanması için Diyanet Akademisi kurulmalı ve bilgi seviyesi yüksek kaliteli personel ihtiyacının karşılanması için eğitim hizmeti sağlanmalıdır.